ხატია შარაძე ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტურიზმის სპეციალობის მე-4 კურსის სტუდენტია. მისმა სამეცნიერო ნაშრომმა „მოგზაურობის თანამედროვე ტენდენციები“, სტუდენტთა სამეცნიერო კონფერენციაზე პირველი ადგილი დაიმსახურა.  აწ უკვე კურსდამთავრებული მიიჩნევს, რომ ეს საკითხი თანამედროვეობაში უმნიშვნელოვანესი გამოწვევების პირისპირაა.

გაზეთ „ბათუმის უნივერსიტეტის“ კითხვებს  საკონფერენციო თემის აქტუალური საკითხებიდან გამომდინარე, წარმატებული სტუდენტი ხატია შარაძე პასუხობს.

_ როგორ შეცვალა ტექნოლოგიურმა პროგრესმა მოგზაურობის დაგეგმვისა და განხორციელების პროცესი?

_ ტექნოლოგიურმა პროგრესმა მნიშვნელოვნად შეცვალა მოგზაურობის დაგეგმვისა და განხორციელების პროცესი. ხელოვნური ინტელექტი და ვირტუალური რეალობა აქტიურად გამოიყენება მოგზაურობის დაგეგმვისა და დაჯავშნის პროცესებში. მოგზაურები ხშირად მიმართავენ ხელოვნურ ინტელექტს, რათა მიიღონ პერსონალიზებული რეკომენდაციები და წინასწარი გაფრთხილებები ფასების ცვლილებების შესახებ.  ასევე, ტექნოლოგიების ინტეგრაცია ტურისტულ სერვისებში ერთ-ერთი აქტუალური მიმართულებაა.  StartUS Insights-ის ანგარიშში 2025 წლისთვის მოგზაურობის 9 ძირითად ტენდენციას შორის მოხსენიებულია ხელოვნური ინტელექტი, ნივთების ინტერნეტი, უკონტაქტო მოგზაურობა, დიდი მონაცემები და ანალიტიკა, ბლოკ-ჩეინი.

_ როგორია თანამედროვე მოგზაურთა პრიორიტეტები – კომფორტი, ეკოლოგიური სივრცე თუ უნიკალური გამოცდილება?

_ თანამედროვე მოგზაურთა პრიორიტეტებში შედის გარემოზე ზრუნვა და უნიკალური გამოცდილება. მოგზაურები სულ უფრო მეტად ეძებენ ეკოლოგიურად სუფთა და მდგრად ვარიანტებს. 2025 წლის ყველაზე მოთხოვნად მოგზაურობის ტრენდად ითვლება ავთენტური გამოცდილებების ტურიზმი, რომელიც კულტურულ ღირებულებებსა და ექსპერიმენტებით სავსე მოგზაურობას უკავშირდება. ძირითადი ყურადღება ეკოლოგიურ მდგრადობას ექცევა, რისი მიღწევაც ეკო-მეგობრული კურორტებითა და მაქსიმალური ჰიგიენური ნორმების დაცვით მოხდება. 

 _ რა გავლენა მოახდინა COVID-19 პანდემიამ გლობალურ და ადგილობრივ ტურიზმზე?

_ პანდემიის შემდგომმა პერიოდმა მნიშვნელოვნად შეცვალა მოგზაურობის მიმართ მიდგომები და გააჩინა ახალი ტენდენციები. COVID-19-ის გლობალურმა პანდემიამ გამოიწვია ტურიზმის სექტორში უპრეცედენტო კრიზისი, როგორც საერთაშორისო, ისე ეროვნულ დონეზე. ამან მოგზაურთა ქცევაში ცვლილებები გამოიწვია, რადგან მათთვის პრიორიტეტული გახდა ჯანმრთელობისა და უსაფრთხოების ნორმების დაცვა, რამაც თავის მხრივ გავლენა მოახდინა მოგზაურობის დაგეგმვისა და განხორციელების პროცესებზე. რაც შეეხება შიდა ტურიზმს, საქართველოში შეინიშნება შიდა მოგზაურობის ტენდენცია, რადგან ადგილობრივი მოსახლეობა ცდილობს შეისწავლოს ქვეყანა და ამავდროულად ხელი შეუწყოს ადგილობრივ ბიზნესს, რაც პანდემიით გამოწვეულ შეზღუდვებთან დაკავშირებული ცვლილებაა.

_ რამდენად პოპულარულია ეკოტურიზმი და მდგრადი მოგზაურობა დღევანდელ პირობებში?

_  ეკოტურიზმი და მდგრადი მოგზაურობა დღევანდელ პირობებში საკმაოდ პოპულარულია. ნაშრომში გაანალიზებულია ისეთი აქტუალური მიმართულება, როგორიცაა მდგრადი ტურიზმი.  მოგზაურები სულ უფრო მეტად ეძებენ ეკოლოგიურად სუფთა და მდგრად ვარიანტებს.  StartUS Insights-ის მიერ გამოყოფილ 2025 წლის 9 ძირითად ტენდენციას შორის მოხსენიებულია ეკოტურიზმი.  საქართველოში პოსტ-პანდემიური მოგზაურობის ერთ-ერთი მთავარი ტენდენცია არის ეკოლოგიურად სუფთა სათავგადასავლო აქტივობებისა და ეკოტურიზმის მიმართ ინტერესის ზრდა.  საქართველოს ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის სტრატეგია „საქართველოს ტურიზმის სტრატეგია 2025“ ყურადღებას ამახვილებს მდგრადობაზე და გეო-ტურიზმის კონცეფციაზე, რომელიც ორიენტირებულია დანიშნულების ადგილის გეოგრაფიული თავისებურებების შენარჩუნებასა და დაცვაზე.

_ იზრდება თუ არა ინდივიდუალური მოგზაურობის ტენდენცია ჯგუფურ ტურებთან შედარებით?

_ დიახ, ინდივიდუალური მოგზაურობის ტენდენცია მზარდია ჯგუფურ ტურებთან შედარებით. მისი პოპულარობა იზრდება როგორც ქალებში, ასევე მამაკაცებში, რომლებიც სულ უფრო ხშირად ირჩევენ დამოუკიდებელ მოგზაურობას. 2025 წლისთვის მოგზაურები უპირატესობას ანიჭებენ ნაკლებად ხალხმრავალ ადგილებს და პატარა ქვეყნებს, სადაც უფრო მშვიდ და დაცულ გარემოში შეძლებენ დასვენებას. ამ მოთხოვნილებების ფონზე, ინდივიდუალური მოგზაურობა გთავაზობთ მეტ მოქნილობასა და პერსონალურ გამოცდილებებს, რაც მის მზარდ პოპულარობას განაპირობებს .

_ როგორია ე.წ. „ციფრული მომთაბარეების“ (digital nomads) როლი ტურიზმის ახალ ეკონომიკაში?

_ ციფრული ნომადობა ერთ-ერთი აქტუალური მიმართულებაა თანამედროვე ტენდენციებს შორის.  საქართველოს ტურიზმის ეროვნულმა ადმინისტრაციამ შეიმუშავა პროექტი „დისტანციურად საქართველოდან“, რომელიც განკუთვნილია „ციფრული მომთაბარეებისთვის“.  ეს პროექტი 2020 წელს ამოქმედდა, რათა პანდემიის შედეგად მიღებული ეკონომიკური ზარალის ასანაზღაურებლად მაღალი შემოსავლის მქონე ვიზიტორები მოეზიდა ქვეყანაში.  პროექტის მონაწილეებს შეუძლიათ ქვეყანაში 1 წლით გაჩერდნენ. GNTA-ს მონაცემებით, საქართველოში 1117 ვიზიტორი იყო შემოსული, რაც 6 თვის განმავლობაში პოტენციურად 14 მილიონ დოლარს გულისხმობს.

_ რა როლი აქვს ადგილობრივი კულტურისა და გამოცდილებების ძიებას თანამედროვე ტურისტისთვის?

2025 წლის ყველაზე მოთხოვნად მოგზაურობის ტრენდად ითვლება ავთენტური გამოცდილებების ტურიზმი, რომელიც კულტურულ ღირებულებებსა და ექსპერიმენტებით სავსე მოგზაურობას უკავშირდება.  ასევე, იზრდება მოთხოვნა დიდ ქალაქებში მოგზაურობაზე, სადაც კულტურული ღონისძიებები, კულინარიული გამოცდილებები და სპორტული აქტივობები ხელმისაწვდომია.

_ როგორ აფასებენ ტურისტები უსაფრთხოებასა და ჯანდაცვის პირობებს ტურისტული მიმართულების არჩევისას?

_ 2025 წლისთვის ტურისტები ეძებენ ნაკლებად ხალხმრავალ ადგილებს, შესაბამისად პატარა ქვეყნებს, სადაც შეძლებენ უფრო მშვიდ, დაცულ გარემოში დასვენებას.

_ რას ეძებს თანამედროვე მოგზაური ახალი ადგილის შერჩევისას?

თანამედროვე მოგზაური ახალი ადგილის შერჩევისას ეძებს:

• მდგრად და ეკოლოგიურად სუფთა ვარიანტებს;
• ავთენტურ გამოცდილებებს, კულტურულ ღირებულებებსა და ექსპერიმენტებით სავსე მოგზაურობას;
• ნაკლებად ხალხმრავალ, უფრო მშვიდ და დაცულ გარემოს;
• დიდ ქალაქებს, სადაც კულტურული ღონისძიებები, კულინარიული გამოცდილებები და სპორტული აქტივობები ხელმისაწვდომია.

_ რომელ ტურისტულ მიმართულებებს ანიჭებენ უპირატესობას ქართველები ბოლო წლებში?

ბოლო წლებში საქართველოში შეინიშნება შიდა მოგზაურობის ტენდენცია. ეს ნიშნავს, რომ ადგილობრივი მოსახლეობა სულ უფრო მეტად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი ქვეყანა და ამავდროულად ხელი შეუწყოს ადგილობრივ ბიზნესს. პოსტ-პანდემიურ პერიოდში განსაკუთრებით გაიზარდა ინტერესი ეკოლოგიურად სუფთა სათავგადასავლო აქტივობებისა და ეკოტურიზმის მიმართ საქართველოს შიგნით.